2
استادیار گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلامی رضوی
چکیده
چکیده در میان منابع مختلف غذایی، گوشت پرندگان منبع مهم و فراگیری برای رفع نیاز غذایی انسان به‌شمار میرود. برخی از مصادیق حلال و حرام این منبع غذایی، در کتاب و سنت آمده و پیرامون حکم آن به اجمال و یا تفصیل سخن به میان آمده، اما از بیان حکم گونههای بسیار آن فروگذار شده است. بخشی از آیات و روایات، به بیان حکم مصادیق جزئی خوراکیها توجه دارد که اغلب، ناظر به موارد خاص مورد سؤال و یا رایج در میان مردم است. اما در میان آموزههای اسلامی، اصول و معیارهای کلی و یا جزئی نیز میتوان یافت که تعیینگر حکم شرعی سایر مصادیق است. پژوهش حاضر با شیوۀ کتابخانهای و رویکرد تحلیلی- انتقادی، به بررسی اعتبار و مسائل مربوط به این معیارهای شرعی میپردازد. از بررسی مجموعۀ آموزههای اسلامی و استدلال فقیهان به‌دست میآید که معیارهای مطرح شده در متون قرآنی و روایی، معتبرند و در تناسب با نیازهای انسانی و واقعیتهای علمی و پزشکی قرار دارند. تحقّق هر کدام از این معیارهای خاص، به تنهایی میتواند حکم حلیت و یا حرمت را به دنبال داشته باشد و در صورت تعارض میان ملاکها، راهحل، ترجیح ملاک أقوم است.
)