ربانی, محمدحسن, دلبری, سیدعلی, محمدزاده, غلامرضا. (1397). معیار تشخیص و کاربرد قیاس منطقی و فقهی در کتاب جواهر الکلام. مصباح الفقاهه, 3(3), 45-76.
محمدحسن ربانی; سیدعلی دلبری; غلامرضا محمدزاده. "معیار تشخیص و کاربرد قیاس منطقی و فقهی در کتاب جواهر الکلام". مصباح الفقاهه, 3, 3, 1397, 45-76.
ربانی, محمدحسن, دلبری, سیدعلی, محمدزاده, غلامرضا. (1397). 'معیار تشخیص و کاربرد قیاس منطقی و فقهی در کتاب جواهر الکلام', مصباح الفقاهه, 3(3), pp. 45-76.
ربانی, محمدحسن, دلبری, سیدعلی, محمدزاده, غلامرضا. معیار تشخیص و کاربرد قیاس منطقی و فقهی در کتاب جواهر الکلام. مصباح الفقاهه, 1397; 3(3): 45-76.
معیار تشخیص و کاربرد قیاس منطقی و فقهی در کتاب جواهر الکلام
1مدرّس دروس خارج حوزۀ علمیۀ خراسان / عضو هیئت علمی گروه فقه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان.
2دانشیار گروه علوم قرآنی و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی
3طلبۀ سطح چهار حوزۀ علمیۀ خراسان
چکیده
چکیده قیاس، به عنوان یکی از ابزارهای استدلال، در فقه اهل سنت جایگاه پیدا کرده است. در مقابل، شیعه به شدّت آن را رد کرده و آن را موجب نابودی دین میداند. صرف نظر از نگاه اصولی فقیهان شیعه، برخورد آنان با قیاس مطلب دیگری است که باید آن را پیگرفت. نگاهی گذرا به منابع فقهی، موهم این مطلب است که فقیهان شیعه نیز، در مواردی گرفتار قیاس شدهاند. با نگاهی گذار به کتاب جواهر، به دوگانگی در پذیرش و ردّ قیاس دست مییابیم. به نظر میرسد با تفکیک میان قیاس فقهی و منطقی و توجه به تفاوت اساسی میان این دو، هیچیک از فقیهان، قیاس منطقی را مردود ندانسته و به آن پایبندند، زیرا پایۀ هر استدلالی بر قیاس منطقی استوار است؛ گرچه در برخی از آثار فقهی شیعه، نظم و انضباط چندانی در رد یا بهکارگیری قیاس به چشم نمیخورد و مواردی را میتوان یافت که مصداق استفاده از قیاس باطل بهشمار میرود. این نوشتار، با روش توصیفیتحلیلی و مبنا قرار دادن کتاب جواهرالکلام و بررسی برخی از نمونههایی از این کتاب، درصدد تبیین معیاری برای تشخیص و کاربرد قیاس از نگاه صاحب جواهر است.